muhteşem yüzyıl ne demek?

Muhteşem Yüzyıl, Tims Productions tarafından yapımcılığı üstlenilen, ilk olarak Show TV'de daha sonra Star TV'de yayınlanan Türk yapımı tarih ve kurgu türündeki televizyon dizisi. Dizi, temel olarak Osmanlı İmparatorluğu padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın ve nikâhlı eşi Hürrem Sultan'ın hayatı, Hürrem Sultan'ın evlatları için giriştiği taht mücadelesi ve saray hayatı üzerine kurgulanmıştır. Senaristi Meral Okay, dizinin bir kurgu olduğunu ve bu sebeple gerçekleri yansıtmak zorunda olmadığını belirtmiştir.

5 Ocak 2011 tarihinde Show TV'de yayınlanmaya başlayan dizinin ilk sezon finali olan 24. bölümü 22 Haziran 2011 Çarşamba günü yayınlanmış, 2. sezon ise 14 Eylül 2011 tarihinde yayınlanan 25. bölümü ile başladı ve 28 Aralık 2011 tarihinde ekrana gelen 40. bölüme kadar Show TV'de yayınlandı. 4 Ocak 2012 tarihinde Star TV'ye transfer olan¹ dizi 6 Haziran 2012 tarihinde ekrana gelen 63. bölümü ile 2. sezon finalini yapmıştır. Dizinin 3. sezonu da 12 Eylül 2012 tarihinde yayımlanan 64. bölümü ile başlamıştır ve 19 Haziran 2013 tarihinde yayınlanan 103. bölüm ile 3. sezon finalini yapmıştır. Dizinin 18 Eylül 2013 tarihinde yayımlanan 104. bölümü ile son sezonu olan 4. sezonu başlamış, bu sezon Son Dem, Son Sezon sloganıyla tanıtılmıştır. 4 sezondan oluşan dizi, 11 Haziran 2014 tarihinde yayınlanan 139. bölümü ile final yaparak sona ermiştir.

Yapım

Yönetmenliğini Taylan Biraderler'in yaptığı, yapımcılığını Timur Savcı’nın üstlendiği dizinin senaryosunu 10 Nisan 2012'deki ölümüne dek² Meral Okay, sonrasında ise Yılmaz Şahin yazmıştır.³ Dizi 3.500.000 TL bütçesiyle Türk televizyon tarihinin en pahalı projesidir.⁴

İlk yayın tarihinden önceki 5 aylık süre içerisinde başlayan yapım çalışmaları için 2.100 m2 alana bir plato kurulmuş, 30 kişilik bir heykeltıraş ve ressam grubu burada yapıların birebir kopyalarını inşa etmiştir.⁵ Ayrıca tarihçiler Deniz Esemenli ve Günhan Börekçi ile yazar Latife Tekin senaryonun, kullanılan kıyafetlerin ve eşyaların tarihî gerçeklere uygun olması amacıyla diziye danışmanlık yapmıştır.

Dizinin başından beri Hürrem Sultan karakterini canlandıran Meryem Uzerli'nin, tükenmişlik sendromu yaşaması, hamileliği ve Almanya'ya gitmesi sebebiyle 4.sezonda Hürrem Sultan karakterini Vahide Perçin canlandırmıştır.⁶

Konu

Dizinin konusu Kanuni Sultan Süleyman ve Osmanlı İmparatorluğu tarihine damga vuran Hürrem Sultan etrafında kurgulanmıştır. Dizi, henüz şehzade olan Süleyman'ın, babası Yavuz Sultan Selim'in ölümü üzerine tahta geçmesi ve bu zamanlarda saray haremine cariye olarak getirilen Hürrem Sultan ile birbirlerine âşık olmalarıyla başlar. Hürrem Sultan'ın intikam için başladığı iktidar oyununa, Valide Sultan, Pargalı İbrahim Paşa ve Şehzade Mustafa'nın annesi Mahidevran Sultan en büyük engel olur. Aşkı ile devleti arasında kalan Kanuni Sultan Süleyman ve oğulları için iktidar mücadelesine giren Hürrem Sultan ekranlara yansıtılmıştır.

Oyuncu kadrosu ve karakterler

Rol	Oyuncu	Karakter
Kanuni Sultan Süleyman	Halit Ergenç	10. Osmanlı padişahı.
Hürrem Sultan	Meryem Uzerli/Vahide Perçin	Kanuni Sultan Süleyman'ın hasekisi ve nikâhlı karısı. Rutenyalı cariye daha sonra Osmanlı Kadın Sultanı olmuştur. Dört şehzade ve bir sultan doğurmuştur.
Mahidevran Sultan	Nur Fettahoğlu	Kanuni Sultan Süleyman'ın hasekisi ve Şehzade Mustafa'nın validesi.
Şehzade Mustafa	Mehmet Günsür	Kanuni Sultan Süleyman'ın ilk şehzadesi ve en büyük çocuğudur. Annesi Mahidevran Sultan'dır. Dizinin 4.sezonunda Kanuni Sultan Süleyman tarafından Hürrem Sultan'ın oyunları ile boğduruldu.
Ayşe Hafsa Sultan	Nebahat Çehre	Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi ve Valide Sultan.
Hatice Sultan	Selma Ergeç	Kanuni Sultan Süleyman'ın kız kardeşi ve Pargalı İbrahim Paşa'nın eşi. Zehir içerek intihar etmiştir.
Pargalı İbrahim Paşa	Okan Yalabık	Kanuni Sultan Süleyman'ın dostu. Hasodabaşı. Daha sonradan vezir-i azam. Hatice Sultan'ın eşidir ve ona Nigar Kalfa ile ihanet etmiştir. Kalfadan gayrimeşru bir kızı doğmustur. Mahidevran Sultan'ı ve Şehzade Mustafa'yı destekler. Kibri yüzünden ve Hürrem Sultan'ın oyunları ile öldürüldü.
Gülfem Hatun	Selen Öztürk	Kanuni Sultan Süleyman'ın ikinci (diziye göre ilk) hasekisi ve çiçek hastalığından küçük yaşta ölen Şehzade Murad'ın validesidir.
Sümbül Ağa	Selim Bayraktar	Harem'in ağasıdır. Haremdeki bütün işler ondan sorulur.
Gül Ağa	Engin Günaydın	Harem'in ağasıdır.
Mercan Ağa	Saygın Soysal	Şah Sultan'ın sağ koludur.
Nigar Kalfa	Filiz Ahmet	Osmanlı sarayına köle olarak satılmıştır. Her işi yoluna koymakta başarılıdır.
Matrakçı Nasuh Efendi	Fatih Al	Minyatürcü, tarihçi ve matematikçidir.
Mimar Sinan	Gürkan Uygun	Mimar Sinan Süleymaniye Camisini yapmıştır.
Monica Teresse	Bergüzar Korel	Alvise Giritti'nin kız kardeşidir.
Gülşah Hatun	Nihan Büyükağaç	Mahidevran Sultan'ın nedimesidir.
Beyhan Sultan	Pınar Çağlar Gençtürk	Kanuni Sultan Süleyman'ın kızkardeşidir. Evli olduğu Ferhad Paşa ağabeyi I.Süleyman tarafından idam edildikten sonra sarayla bağlantısını kesti.
Şehzade Mehmed	Gürbey İleri	Hürrem Sultan'ın oğlu. Şehzade Mustafa'ya rakip olduğu düşünülen şehzade. Çiçek hastalığına yakalanıp ölmüştür.
Mihrimah Sultan	Pelin Karahan	Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın tek kızı ve Rüstem Paşa'nın eşidir. Çocukluğunda Bali Bey'e hayrandır. Taşlıcalı Yahya ile bir süre görüşür ancak daha sonra bu ilişki sona erer. Evlenme yaşı geldiğinde kalbinde Bali Bey olmasına rağmen annesinin isteği üzerine Rüstem Paşa ile evlenir. 2 çocuğu vardır. Abisi Şehzade Mustafa'nın mührünün kopyalanmasını sağlamıştır.
Şehzade Selim	Engin Öztürk	Hürrem Sultan'ın oğlu. Mehmed'den sonra gelen şehzade. Daha sonra II. Selim olarak tahta çıkar.
Şehzade Bayezid	Aras Bulut İynemli	Hürrem Sultan'ın oğlu. Selim'den sonra gelen şehzade. Kazvin'e kaçtığı için Şehzade Selim tarafından çocukları ve kendisi boğduruldu.
Şehzade Cihangir	Tolga Sarıtaş	Hürrem Sultan'ın dördüncü oğlu, beşinci şehzadedir. Doğuştan kamburdur. Şehzade Mustafa'nın ölümünden kısa bir süre sonra ölmüştür.
Aybige Hatun	Ezgi Eyüboğlu	Kırım Hanlığı'nın 9. hanı Sahip Giray Han'ın kızı ve Ayşe Hafsa Sultan'ın yeğenidir. Aybige Hatun Malkoçoğlu Bali Bey’e aşık olmuş, ancak Mahidevran Sultan oğlu ile evlenmesini uygun görünce Aybige ve Şehzade Mustafa bu evliliği istememelerine rağmen nişanlanmışlardır.
Afife Hatun	Sabina Toziya	Kanuni Sultan Süleyman'ın süt annesidir.
Gülnihal Hatun	Burcu Tuna	Osmanlı'ya satılan kölelerden biridir. Hürrem Sultan'ın yakın dostudur. Gülşah Hatun tarafından katledildi.
Sadıka Hatun	Saadet Işıl Aksoy	Gerçek adı Victoria olan bu Macaristanlı cariye aslında Kral Lajos tarafından Sultan Süleyman'ı öldürmesi için gönderilmiş bir casustur.
Prenses Isabella Fortuna	Melike İpek Yalova	Sultan Süleyman'ın cariyesidir. Sümbül Ağa, Nigar Hatun ve Nilüfer Hatun'un yardımlarıyla Hürrem Sultan tarafından öldürülmüştür.
Firuze Hatun	Cansu Dere	Asıl adı Hümeyra Hatun'dur. Casus olarak saraya sızmıştır. Asıl amacı Kanuni Sultan Süleyman'ı zehirlemektir. Durum ortaya çıktıktan sonra Acem Diyarına geri gönderilir ancak o gittikten sonra Süleyman zehirlenir, amacını yerine getirmiştir.
Malkoçoğlu Yahyapaşazade Bali Bey	Burak Özçivit	Bir Türk kahramanı olan Bali Bey yıllar yılı akıncı beyi olarak hanedan'a hizmet etmiş soylu bir aileden gelmektedir. Dizi de Kanuni Sultan Süleyman'ın Hasodabaşı'lığını yapmış orduları yönetmiştir, son sezonda saraydan ayrılıp doğduğu topraklara dönmüştür.
Rüstem Paşa	Ozan Güven	Hürrem Sultan ile yakınlığı bilinen paşa. Vezir-i Azam. Mihrimah Sultan'ın eşidir ve ona ihanet etmiştir. Atmaca tarafından Mihrimah Sultan'ın planıyla öldürülmüştür.
Şah Sultan	Deniz Çakır	Sultan Süleyman'ın ve Hatice Sultan'ın kızkardeşi, Lütfi Paşa'nın eşidir. Hürrem Sultan'ın kaybolması üzerine Mihrimah Sultan kendisini saraydan kovmuştur.
Lütfi Paşa	Mehmet Özgür	Şah Sultan'ın eşi ve Esmehan Sultan'ın babası.
Esmehan Sultan	Ecem Çalık	Şah Sultan ve Lütfi Paşa'nın kızı.
Fatma Sultan	Meltem Cumbul	Sultan Süleyman'ın, Şah Sultan'ın ve Hatice Sultan'ın kız kardeşi, Kara Ahmed Paşa'nın eşidir. Şehzade Mustafa'nın isteği üzerine Huricihan Sultan ile saraya gelmiştir. Boşayıp tekrar evlendiği kocasını öldürmüştür. Elkas Mirza ile nişanlanır ama sefer sonrası nişan sona erer. Hürrem Sultan'a tuzak kurduğu cariyesi Melek'in itirafıyla ortaya çıkınca saraydan kovulur. Neşenin ve eğlencenin sultanı olarak tanınır.
Huricihan Sultan	Mina Tuana Güneş/ Burcu Özberk	Pargalı İbrahim Paşa ve Hatice Sultan'ın kızı. Şehzade Bayezid ile evlenecektir. Nurbanu Sultan tarafından öldürülmüştür.
Nurbanu Sultan	Merve Boluğur	Şehzade Selim'in hasekisi. Esas adı Cecilia Venier-Baffo 'dur. Uzun uğraşlar sonucu şehzadenin haremine girmiştir. İsmini Hürrem Sultan'ın koyduğu cariye onun emirlerine uymak ve ona malumat vermek ile görevlidir. Hürrem Sultan'ın isteği üzerine eski hizmetkarı olan Nazenin Hatun'un ölümüne sebep olmuştur. Daha sonrasında Hürrem Sultan ile arası bozulur. Hatice Sultan ve Pargalı İbrahim Paşa'nın kızı, Şehzade Bayezid'in eşi Huricihan Sultan'ı öldürmüştür.
Mihrünnisa Sultan	Berrak Tüzünataç	Barbaros Hayrettin Paşa‘nın kızı olan Mihrünnisa Hatun aynı zamanda Şehzade Mustafa’nın hasekisidir. Şehzade Mustafa idam edildikten sonra intihar etmiştir.
Defne Sultan	Yasemin Allen	Şehzade Bayezid'in hasekisidir.
Sokollu Mehmed Paşa	Yıldırım Fikret Urağ	Osmanlı veziridir.

Yayın takvimi

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Sezon</th> <th>Yayın günü ve saati</th> <th>Sezon başlangıcı</th> <th>Sezon finali</th> <th>Çekilen bölüm sayısı</th> <th>Bölüm aralığı</th> <th>TV sezonu</th> <th>TV kanalı</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td>1. Sezon</td> <td>Çarşamba 20.00</td> <td></td> <td></td> <td>24</td> <td>1-24</td> <td>2011</td> <td><a href="Show_TV" title="wikilink">Show TV</a></td> </tr> <tr class="even"> <td>2. Sezon</td> <td></td> <td></td> <td>39</td> <td>25-63</td> <td>2011-2012</td> <td><a href="Show_TV" title="wikilink">Show TV</a> / <a href="Star_TV" title="wikilink">Star TV</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>3. Sezon</td> <td></td> <td></td> <td>40</td> <td>64-103</td> <td>2012-2013</td> <td><a href="Star_TV" title="wikilink">Star TV</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>4. Sezon</td> <td></td> <td> (Final)</td> <td>36</td> <td>104-139</td> <td>2013-2014</td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Not: Dizi 1'den 40. bölüme kadar Show TV'de, 41'den final olan 139. bölüme kadar ise Star TV'de yayımlandı.

Bölümler

Genel bakış

Soundtrack albümü

Dizinin müziklerinin yer aldığı soundtrack albümü 14 Mayıs 2013 tarihinde piyasaya çıkmıştır.⁷ Meryem Uzerli, Selma Ergeç ve Cansu Dere albümde vokal yapmıştır. Albümde yer alan üç parçada diziden replikler yer almaktadır. Mohaç Seferi sırasında Kanuni Sultan Süleyman'ın Kibir, Pargalı İbrahim Paşa'nın Ben İbrahim ve Hürrem Sultan'ın Ben Hürrem tiratları parça içinde kullanılmıştır. Albümde toplam 33 beste bulunmaktadır.

2013 yılına kadar dizide kullanılan müziklerin yanında albümün içerisindeki dizide yer alan ve Meryem Uzerli, Selma Ergeç, Cansu Dere, Erkan Bektaş, Bekir Ünlüataer ve Aytekin Ataş tarafından seslendirilen ninni ve türküler de bulunmaktadır. Albüm, Meral Okay'a ithaf edilmiştir. Çıktığı hafta dijital ortamlardan da satışa çıkarılmıştır.⁸

Etki

Ödüller ve adaylıklar

Muhteşem Yüzyıl ilk sezonuyla, Antalya Televizyon Ödülleri'ne 12 dalda aday gösterilmiş ve "En İyi Drama Dizisi", "En İyi Drama Erkek Oyuncu" dâhil 4 dalda ödülün sahibi olmuştur. Okan Yalabık, "En İyi Drama Erkek Oyuncu" seçilmiştir. Dizi ikinci sezonuyla, ilk sezonuna oranla daha fazla ödüle layık görülmüştür. O yıl üçüncüsü düzenlenen Antalya Televizyon Ödülleri'nde 8 dalda aday gösterilmiş, "En İyi Dönem Dizisi" ve "En İyi Senaryo" ödüllerini kazanmıştır. 39. Altın Kelebek Ödülleri'nde ise "En İyi Drama Dizisi" ödülü verilmiş, oyuncu Meryem Uzerli ise "En İyi Drama Kadın Oyuncu" ödülünün sahibi olmuştur.

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Yıl</th> <th>Ödül</th> <th>Kategori</th> <th>Ödülü alan/Aday</th> <th>Sonuç</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td><a href="2011_Antalya_Televizyon_Ödülleri" title="wikilink">Antalya Televizyon Ödülleri</a></td> <td>En İyi Drama Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dönem Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Yönetmeni</td> <td><a href="Yağmur_Taylan" title="wikilink">Yağmur Taylan</a>, <a href="Durul_Taylan" title="wikilink">Durul Taylan</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Senaryosu</td> <td><a href="Meral_Okay" title="wikilink">Meral Okay</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Kadın Oyuncu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Erkek Oyuncu</td> <td><a href="Okan_Yalabık" title="wikilink">Okan Yalabık</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Yardımcı Kadın Oyuncu</td> <td><a href="Filiz_Ahmet" title="wikilink">Filiz Ahmet</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Film Görüntü Yönetmeni</td> <td><a href="Aydın_Sarıoğlu" title="wikilink">Aydın Sarıoğlu</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Film Müziği</td> <td><a href="Fahir_Atakoğlu" title="wikilink">Fahir Atakoğlu</a>, <a href="Soner_Akalın" title="wikilink">Soner Akalın</a>, <a href="Aytekin_Ataş" title="wikilink">Aytekin Ataş</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Film Sanat Yönetmeni Adayları</td> <td><a href="Nilüfer_Giritlioğlu" title="wikilink">Nilüfer Giritlioğlu</a>, <a href="Zafer_Kanyılmaz" title="wikilink">Zafer Kanyılmaz</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td><a href="Ayaklı_Gazete_TV_Yıldızları" title="wikilink">Ayaklı Gazete TV Yıldızları</a></td> <td>2011 Yılının En İyi Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>2011 Yılının En İyi Erkek Oyuncusu</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>2011 Yılının En İyi Drama Yardımcı Erkek Oyuncusu</td> <td><a href="Okan_Yalabık" title="wikilink">Okan Yalabık</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>2011 Yılının En İyi Drama Yardımcı Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Nur_Fettahoğlu" title="wikilink">Nur Fettahoğlu</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2011</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>2011 Yılının En İyi Dönem Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2011</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>2011 Yılının En İyi Dizi Müziği</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td><a href="Altın_Kelebek_Ödülleri" title="wikilink">Altın Kelebek Ödülleri</a></td> <td>En iyi Drama Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Altın Kelebek Ödülleri</td> <td>Drama Dalında En İyi Kadın Oyuncu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td><a href="2012_Antalya_Televizyon_Ödülleri" title="wikilink">Antalya Televizyon Ödülleri</a></td> <td>En Sevilen Erkek Dizi Oyuncusu</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>En İyi Dönem Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Drama Dizisi En İyi Erkek Oyuncu</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Drama Dizisi En İyi Kadın Oyuncu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Drama Dizisi En İyi Yönetmen</td> <td><a href="Yağmur_Taylan" title="wikilink">Yağmur Taylan</a>, <a href="Durul_Taylan" title="wikilink">Durul Taylan</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Drama Dizisi En İyi Senaryo</td> <td><a href="Meral_Okay" title="wikilink">Meral Okay</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dizi Film En İyi Görüntü Yönetmeni</td> <td><a href="Ercan_Özkan" title="wikilink">Ercan Özkan</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dizi Film En İyi Sanat Yönetmeni</td> <td><a href="Nilüfer_Giritlioğlu" title="wikilink">Nilüfer Giritlioğlu</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dizi Film En İyi Müzik</td> <td><a href="Fahir_Atakoğlu" title="wikilink">Fahir Atakoğlu</a>, <a href="Soner_Akalın" title="wikilink">Soner Akalın</a>, <a href="Aytekin_Ataş" title="wikilink">Aytekin Ataş</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td><a href="Ahi_Evran_Üniversitesi" title="wikilink">Ahi Evran Üniversitesi</a></td> <td>Yılın En Başarılı Genç Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Selma_Ergeç" title="wikilink">Selma Ergeç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>En İyi Dönem Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>En İyi Dönem Dizisi Erkek Oyuncusu</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>En İyi Dönem Dizisi Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2012</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>En İyi Dönem Dizisi Yardımcı Erkek Oyuncusu</td> <td><a href="Mehmet_Günsür" title="wikilink">Mehmet Günsür</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2012</td> <td>Ayaklı Gazete TV Yıldızları</td> <td>En İyi Dönem Dizisi Yardımcı Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Nur_Fettahoğlu" title="wikilink">Nur Fettahoğlu</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td><a href="Yıldız_Teknik_Üniversitesi" title="wikilink">Yılın Yıldızları Ödülleri</a></td> <td>En Beğenilen Kadın Dizi Oyuncusu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td><a href="Kristal_Fare_Ödülleri" title="wikilink">Kristal Fare Ödülleri</a></td> <td>En İyi Dizi Kadın Oyuncusu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td>Kristal Fare Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi Erkek Oyuncusu</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td>Kristal Fare Ödülleri</td> <td>En İyi Dizi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td><a href="1._Türkiye_Müzik_Ödülleri" title="wikilink">Türkiye Müzik Ödülleri</a></td> <td>En İyi Dizi Müziği</td> <td><a href="Fahir_Atakoğlu" title="wikilink">Fahir Atakoğlu</a>, <a href="Soner_Akalın" title="wikilink">Soner Akalın</a>, <a href="Aytekin_Ataş" title="wikilink">Aytekin Ataş</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td><a href="2013_Antalya_Televizyon_Ödülleri" title="wikilink">Antalya Televizyon Ödülleri</a></td> <td>Yılın En İyi Dram Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dram Dizisi En İyi Erkek Oyuncu</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dram Dizisi En İyi Kadın Oyuncu</td> <td><a href="Meryem_Uzerli" title="wikilink">Meryem Uzerli</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dram Dizisi En İyi Yönetmen</td> <td><a href="Taylan_Biraderler" title="wikilink">Taylan Biraderler</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dram Dizisi En İyi Senarist</td> <td><a href="Seray_Şahiner" title="wikilink">Seray Şahiner</a>, <a href="Meriç_Özen" title="wikilink">Meriç Özen</a>, <a href="Yılmaz_Şahin" title="wikilink">Yılmaz Şahin</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dram Dizisi En İyi Müzik</td> <td><a href="Aytekin_Ataş" title="wikilink">Aytekin Ataş</a>, <a href="Soner_Akalın" title="wikilink">Soner Akalın</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2013</td> <td>Antalya Televizyon Ödülleri</td> <td>Dizi Film En İyi Sanat Yönetmeni</td> <td><a href="Nilüfer_Ayşe_Çamur" title="wikilink">Nilüfer Ayşe Çamur</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>2013</td> <td>Altın Kelebek Ödülleri</td> <td>En İyi Drama Dizisi</td> <td>Muhteşem Yüzyıl</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>2014</td> <td>Altın Kelebek Ödülleri</td> <td>En İyi Erkek Oyuncu (Drama)</td> <td><a href="Halit_Ergenç" title="wikilink">Halit Ergenç</a></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Protestolar ve eleştiriler

Dizi daha yayınlanmadan fragmanlardan yola çıkılarak birçok eleştiri almıştır. RTÜK'ün yaptığı açıklamaya göre üç hafta içinde 2010 yılının toplam televizyon şikâyetinden daha fazla kez şikâyet edilmiştir. Saadet Partisi, Büyük Birlik Partisi ve Alperen Ocakları mensupları yaptıkları eylem ve basın açıklamasında diziyi protesto ettiklerini açıklamışlardır.⁹ Dizi bazı muhafazakâr ve milliyetçi kesimler tarafından Kanuni Sultan Süleyman'ı zevk ve sefa düşkünü olarak gösterildiği gerekçesiyle suçlanmıştır. Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Bülent Arınç da dizi hakkında yasal işlem başlatmıştır.¹⁰ Bunun üzerine dizi 3984 sayılı yasanın 4. maddesine dayanarak yayınların toplumun millî ve manevi değerlerine aykırı olmamasına ilişkin yasayla RTÜK'ten uyarı almıştır.¹¹

Dizi Yunanistan'da oldukça popüler hale gelmiştir. Buna karşın Selanik Piskoposu Anthimos ve ırkçı Altın Şafak partisi diziyi kınamış ve protesto etmiştir. Anthimos bir vaazında "Ben Türk dizilerini izlemiyorum siz de izlemeyin" demiştir. Basında "Halkların katliamcısı Süleyman televizyonlarımızda" ve "Yunan toplumunu Türkleştiriyorlar" gibi yorumlara da yer verilmiştir.¹²¹³

Ayrıca, dizi içerdiği birçok tarihsel hatayla da gündeme gelmektedir.¹⁴ Oturma düzeni, yiyecekler, giysiler ve mobilyalar gibi detaylar konusunun uzmanları tarafından incelenmiş ve yanlışlıklar açıklanmıştır.¹⁵

New York Üniversitesi'nden Osmanlı çalışmaları profesörü Leslie Peirce ise Osmanlı kaynaklarında harem ile ilgili detaylı bilgiler bulunmadığını ve bu nedenle yapımın tarihî gerçekliklere uyması açısından makul bir senaryo yazılması gerektiğini belirtmiştir.¹⁶ Dizi, Hollywood yönetmeni Randal Kleiser tarafındansa "uluslararası düzeyde bir iş, yurtdışına pazarlanabilir" şeklinde yorumlanmıştır.¹⁷ Mahboub Amrahy 2013 yılında Star TV'den yayınlanan Muhteşem Yüzyıl dizisine 'Safevi Devletini Fars devleti olarak sunduğundan dolayı soruşturma açmıştı.¹⁸. Bosna-Hersek'in günlük gazetelerinden Dnevni Avaz'da, Osmanlı'nın kötü fotoğrafı başlığıyla verilen haberin dizideki yanlışlıklar isimli bölümünde, "saraydaki kadınların giysilerinin 19. yüzyılda Fransa'daki moda olduğu, sultanın pantolon giydiği ve Kanuni Süleyman'ın padişah olduğunda 41 yaşında değil, 26 yaşında olduğu'' belirtilmiştir. Saraybosna Tarih Kurumu Araştırma Görevlisi Sedad Beşliya ise, "dizinin tarihi olayları hatalı bir şekilde gösterdiğini" belirtmiştir. Ünlü yönetmen Suleyman Kupusoviç ise, filmin ucuz Hollywood yapımlarına benzediğini belirtmiştir.¹⁹

Sırbistan ve Karadağ'da da gösterilen dizi, ülkedeki radikal Sırp kesimlerin tepki almıştır.²⁰

Anakronizm

Bazı yazar ve eleştirmenler dizide konunun geçtiği zaman dilimine (1520-1566) kronolojik açıdan uyumsuzluk gösteren bazı sahnelerin yer aldığını yani dizide anakronizm yapıldığını saptamış ve bunları örnekleriyle yazmışlardır. Bu zaman-bozum hatalarından bazıları şunlardır:

Pargalı İbrahim Paşa birçok sahnede masa başında çalışırken gösterilmiştir. Oysa masa kullanma adabı Abdülmecid’in (1823-1861) saltanatı döneminde Osmanlı sarayına yerleşmiştir.²¹
Dizide Macaristan Kralı II. Lajos, Osmanlı elçilerini infaz ederek Osmanlı İmparatorluğu'nu kışkırtan yaşlı bir adam olarak tasvir edilmiştir. Ancak Lajos tarihte herhangi bir elçiyi infaz etmemiştir ve Mohaç Muharebesi'nde öldüğünde henüz 20 yaşındadır.²²
Dizinin bir bölümünde Sultan Süleyman "Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir, tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir" sözünü söylemiştir. Ziya Paşa'nın Terkîb-i Bend adlı eserinde yer alan bu sözün dizide kullanılması bir zaman bozum hatasıdır. Zira Ziya Paşa söz konusu eserini 1870'te yazmıştır.²³
Saray mutfağında aşçı yamağı domates doğrarken gösterilmiştir. Oysa anavatanı Güney ve Orta Amerika olan bu meyve Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinden sonra Avrupa'ya taşınmış ve yetiştirilmeye başlanmıştır. Domatesin Osmanlı topraklarına girişi ise 1835'ten sonradır.²⁴
Daha önceki isimleri Kara Amid ve Amidiye olan Diyarbakır'dan Muhteşem Yüzyıl'da "Diyarbakır" diye bahsedilmiştir.²⁵ Oysa bu bölgenin adı dizinin geçtiği dönemde Diyar-ı Bekr idi.²⁶
Dizinin geçtiği dönemde adı Saruhan olan sancaktan bazen Manisa diye bahsedilmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Şehzade Mustafa'yı ziyaret için gittiği Manisa Sarayı’nda yerlerde parke olduğu gözükmektedir.²⁷ Fakat parke (parquet de menuiserie) ilk kez 1684'te Versailles Sarayı'nda ortaya çıkmıştır.²⁸
Dizinin 17. ve ona takiben birkaç bölümünde, kafeste iki muhabbet kuşu gösterilmektedir. Ama bu papağan türü, ilk 1840 yılında Avustralya'dan Avrupa'ya getirilmiştir. Hatta dizideki muhabbet kuşlarının renk değişimleri, daha da sonra esirlikteki yetiştirmelerle meydane gelmişlerdir.
Dizide ilk bölümden itibaren harem Topkapı Sarayı içinde konuşlanmış olarak görülmektedir lakin 1541 yılına kadar harem Eski Saray'da bulunuyordu. 1541 yılında çıkan büyük bir yangın sonrası Eski Saray'ın çok ciddi hasar almasından müteakip harem Hürrem Sultan'ın etkisiyle Topkapı Sarayı'na taşınmış ve içerisine harem inşaat edilmiştir.²⁹
Dizinin ilerleyen bölümlerinde yer alan Prenses Fortuna isimli şahsiyet Kanuni daha tahta çıkmadan önce ölmüştü.

Uluslararası dağıtım

Orijinal kanalı Show TV, ardından da Star TV olan dizi için birçok televizyon kanalı teklifte bulunmuş ve yirmi iki kanal ile anlaşılmıştır. Yayınlar ise Aralık 2011 ile Ocak 2012'de başlamıştır. Toplam 45 ülkede 210 milyondan fazla izleyiciye ulaşmıştır. Dizi 11 haziran 2014 tarihinde sona erdi.³⁰ 2013 yılında 60 farklı ülkede yayınlanması beklenen dizi en fazla ülkeye pazarlanan Türk dizisi olmuştur.³¹ Haziran 2013 tarihinde, Çin devlet televizyonu CCTV diziyi yayınlamak için Tims Productions ile anlaşmıştır.³²

Bosna-Hersek'te de 27 Ağustos 2012 tarihinde OBN kanalında Süleyman Veliçanstveni (Muhteşem Süleyman) ismiyle ilk kez yayınlanmaya başlayan dizi, yayınlandığı ilk gün ülkenin en çok izlenen dizisi oldu. OBN kanalının açıklamasına göre, 17 ile 49 yaş arasındaki kadınlar arasında yapılan araştırmada, Muhteşem Yüzyıl'ın ülkenin en çok izlenen dizisi olduğu belirtilmiştir.³³

|| || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || ||